Mosseldorp Bruinisse

Gelegen aan de Oosterschelde en de Grevelingen is Bru van oudsher een uitstekende uitvalbasis voor de vissers. Het getij, de geulen en het ondiepe water waren uitermate geschikt voor de kweek van mosselen en oesters. Bruinisse had begin 20ste eeuw wel 120 vissersschepen die ingezet werden voor de mosselvisserij. Het voornaamste type schip was de hoogaars.

De Mossel in Bruinisse - Bruinisse Mosseldorp

Een groot deel van de Bruse bevolking was werkzaam in de mosselsector, zowel aan boord als in aanverwante bedrijven zoals bijvoorbeeld de smederijen of scheepswerven. De mosselvissers voeren destijds zelfs op de zeilen de rivieren op om hun lading mosselen te verkopen. Antwerpen was een belangrijke afzetmarkt. Tot aan Mechelen toe kwamen de houten schepen. Later is de mosselveiling in Yerseke ontstaan. De vissers brachten hun lading naar de veiling waar die werd gekocht door de diverse handelaren. Vervolgens werd het zwarte goud per as getransporteerd.

Heden ten dage heeft het dorp Bruinisse nog een 23-tal mosselkweek bedrijven maar beschikt ook over mosselgroothandels, winkels voor consumenten en natuurlijk het Mosselgilde. Daarnaast bevinden zich in het dorp een machinefabriek en scheepswerven die vrijwel volledig gespecialiseerd zijn in de bouw en verbouw van vissersschepen. Bruinisse heeft zelf een visserijmuseum.

Dit alles maakt het dorp uniek.

Mosselboot Bruinisse Bru-36

 

Kweek mosselen

Eind 19e eeuw veranderde de vrije visserij van mosselen in de kweek van mosselen. Mosselzaad (hele jonge kleine mosseltjes) wordt geoogst in de vrije natuur en gebracht naar zogenaamde kweekpercelen. Op deze percelen kan het zaad onder de natuurlijke omstandigheden, zonder enige toevoeging, uitgroeien tot consumptie geschikte mosselen. Deze manier van kweken is samen te vatten in de term “bodemcultuur”.  De belangrijkste mosselkweekgebieden bevinden zich in het nationaal park de Oosterschelde en in het nationaal park de Waddenzee. Mede hierdoor heeft de mosselvisserij zich te houden aan strenge eisen om beschadigingen in de natuur te voorkomen. Dat maakt dat de kweek van mosselen schoon is, volledig natuurlijk en gericht op een duurzame toekomst.

Mosseldorp Bruinisse - Hangcultuur Mosselen 01

Circa 95% van de Hollandse mosselen zijn afkomstig uit deze bodemcultuur. De overige 5% is afkomstig van de zogenaamde hangcultuur. Deze manier van mosselkweek is in 1990 geïntroduceerd in Nederland. De wateren rondom Bruinisse zijn hiervoor een belangrijk kweekgebied. Bij deze manier van kweek groeien de mosselen op in de waterkolom. Hiervoor worden de mosselen opgehangen in kousvormige netten aan lijnen in het water. De blauwe tonnen o.a. zichtbaar in de Oosterschelde bij Bruinisse, dienen als drijvers hiervoor.

Kwaliteit

Er zijn meerdere factoren die de kwaliteit van de mossel bepalen. Het visgewicht is wellicht de belangrijkste, oftewel hoe vol zit de mossel. Maar te denken valt ook aan de mate van versheid en of de mosselen goed ontdaan zijn van de baarden en pokken.

De mossel is een product die volledig afhankelijk is van natuurlijke omgevingsfactoren. Elk jaar is anders en hierdoor ook de kwaliteit van de mosselen. Ook per gebied kan de kwaliteit sterk verschillen. Kennis is onontbeerlijk om te bepalen waar de beste mosselen vandaan komen. Het Mosselgilde in Bruinisse bezit deze kennis en selecteert daarop. Hierdoor kan men ervan uitgaan dat de restaurants van het Mosselgilde beschikken over mosselen van de beste kwaliteit.